Statystycznie mówiąc...

Znakomita publikacja GUS, przyjaznym językiem i ilustracjami opisująca na 59 stronach, jaką użyteczną wiedzę gromadzi, przetwarza i udostępnia GUS. Przydatna dla niefachowców, a szczególnie dla uczniów, którzy od szkolnych lat powinni wiedzieć, gdzie i po co sięgać, by mieć rzetelne dane. Bardzo polecam.

Cytat:

W związku z przypadającą w bieżącym roku 95. rocznicą powstania Głównego Urzędu Statystycznego oraz ustanowieniem roku 2013 Międzynarodowym Rokiem Statystyki, przygotowano publikację „Statystycznie mówiąc…”. Ta pozycja wydawnicza jest adresowana do szerokiego grona odbiorców nie związanych bezpośrednio ze statystyką, w tym w szczególności do młodych ludzi, którzy chcą się dowiedzieć i zrozumieć, co wspólnego z codziennym życiem ma statystyka.

http://stat.gov.pl/gus/5840_14362_PLK_HTML.htm

Polska w liczbach 2013

43-stronicowa broszura statystyczna, układem i prezentacją dostosowana do potrzeb osób rzadziej sięgających do danych statystycznych. Bardzo przyjemny optycznie i pouczający merytorycznie dokument GUS, szczerze polecam.

http://stat.gov.pl/gus/5840_6308_PLK_HTML.htm

Spadek przestępczości - megatrend?

Z Małego Rocznika Statystycznego 2013 GUS wynotowałem kilka liczb dotyczących liczby przestępstw (dane w tysiącach) i ich wykrywalności (dane w procentach) w okresie 2000-2013. Od połowy ubiegłej dekady mamy do czynienia z istotnym spadkiem, a co ciekawe, jest on zauważalny także w ostatnich latach, choć kryzysy ekonomiczne z natury sprzyjają przestępczości.

W tabeli dokonałem malutkiej manipulacji prezentacyjnej - dane z pierwszej połowy tego roku pomnożyłem mechanicznie przez dwa, aby uzyskać porównywalność 2013 roku z poprzednimi latami. Faktyczne wyniki nie powinny znacząco odbiegać od takiej ekstrapolacji.

Przyczyny spadku są zapewne dwojakie - z jednej strony mamy do czynienia z megatrendem, ogólnym spadkiem przestępczości na świecie, z drugiej zapewne doskonali się polska policja, mamy coraz doskonalsze narzędzia. Naturalnie trudno się pokusić o bardziej szczegółowe uwagi.

Portal Geostatystyczny

Główny Urząd Statystyczny udostępnił Portal Geostatystyczny - nowoczesne narzędzie do interaktywnej prezentacji kartograficznej i publikacji danych pozyskanych w spisach powszechnych tj. Powszechnym Spisie Rolnym 2010 (PSR 2010) i Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2011 (NSP 2011).

Portal Geostatystyczny - PGS

Jak maleje liczba uczniów i co z tego wynika

Dane z małego rocznika statystycznego 2013 - tym razem temat gorący, wykorzystywany politycznie jako pałka do walenia oponentów, ale zazwyczaj bez znajomości faktów, a przede wszystkim liczb.

Dane znajdują się w tabeli WAŻNIEJSZE DANE O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU na str. 626-627. Pokazują łączną liczbę uczniów w latach 1950-2013, a także w podziale na typy szkół. Przy łącznej liczbie umieściłem dodatkowo etykiety, a same liczby zawarte są w tabeli pod wykresem.

Zwracam szczególnie uwagę na spadek liczby uczniów od roku 2000 do dzisiaj - z 7 do 5 mln, czyli obecnie jest o 30% mniej uczniów niż 12 lat temu! Nie dziwi w tej sytuacji likwidowanie i konsolidowanie szkół, zwalnianie nauczycieli (i tak zwolniono - na szczęście - dużo mniej niż wynika ze spadku liczby uczniów). To obiektywne uwarunkowania posunięć zarówno na szczeblu lokalnym, jak i krajowym, czy się one komuś podobają, czy też nie. Jest dość oczywiste, że elitarna profesja, jaką są nauczyciele, powinna być chroniona i dobrze wykorzystywana - chyba na razie tak się zazwyczaj dzieje.

Polecam kliknięcie obrazka i obejrzenie danych.

Na co wydajemy pieniądze?

Pewnie nie wszyscy wiedzą, jaki jest udział wydatków na rozmaite kategorie produktów i usług w dochodach. W linkowanym nieco wcześniej Małym Roczniku Statystycznym Polski 2013 (GUS) znalazłem takie dane, za rok 2011 (str. 196, SPOŻYCIE INDYWIDUALNE W SEKTORZE GOSPODARSTW DOMOWYCH z dochodów osobistych). W okresie 2000-2011 spożycie, w cenach stałych, wzrosło o 45,8%.

Udział wydatków:

• Żywność i napoje bezalkoholowe - 18,9%
• Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe - 6,4%
• Odzież i obuwie .- 4,2%
• Użytkowanie mieszkania i nośniki energii - 24,4%
• Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego - 4,5%
• Zdrowie - 4,4%
• Transport - 10%
• Łączność - 2,9%
• Rekreacja i kultura - 7,7%
• Edukacja - 1,2%
• Restauracje i hotele - 2,8%
• Inne towary i usługi - 12,6%

Link dla przypomnienia: http://stat.gov.pl/gus/5840_737_PLK_HTML.htm

Mały Rocznik Statystyczny Polski 2013

Jeszcze pachnący farbą drukarską, PDF do pobrania. 750 stron danych - obowiązkowe źródło danych dla uczniów i studentów.

GUS - Główny Urząd Statystyczny - Mały Rocznik Statystyczny Polski 2013

Polska w Unii Europejskiej 2013

Przydatne porównanie Polski i innych krajów Unii - plik PDF jest na linkowanej stronie.

http://stat.gov.pl/gus/5840_741_PLK_HTML.htm

Jak to jest z tymi emeryturami?

W dyskusjach internetowych pada często argument o 800-złotowych emeryturach i rentach. Takie też bywają, niemniej w statystycznym rozkładzie emerytur mieszczą się blisko lewego końca rozkładu (pewnie co najwyżej drugi decyl). Miarodajna jest przeciętna wartość takiego świadczenia - porównałem tutaj majowe wielkości pojęcia "Przeciętna miesięczna nominalna emerytura i renta brutto z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych" w okresie 2000-2013, korzystając z cennego skądinąd źródła, jakim jest GUS-owski arkusz zatytułowany "Wybrane miesięczne wskaźniki makroekonomiczne" (polecam, warto zaglądać - link niżej).

2000 - 851 zł
2001 - 902 zł
2002 - 1033 zł
2003 - 1095 zł
2004 - 1139 zł
2005 - 1169 zł
2006 - 1271 zł
2007 - 1297 zł
2008 - 1430 zł
2009 - 1557 zł
2010 - 1651 zł
2011 - 1734 zł
2012 - 1833 zł
2013 - 1929 zł

Przeciętna renta i emerytura z KRUS wynosi ok. 60-62% średniej pozarolniczej.

GUS - Główny Urząd Statystyczny - Wskaźniki makroekonomiczne

Zarobki - średnia, mediana, dominanta

Jako że w sprawach ekonomii twarde liczby najlepiej przemawiają do rozumu (choć nie wszystkim - w dyskusjach na forach, gdy nie sposób niekorzystnie zinterpretować liczb, pada zwykle argument w rodzaju "GUS kłamie", "Tusk kłamie" albo, jeszcze śmieszniej, "Eurostat kłamie"), przytoczę tutaj tekst sprzed roku, ale ciągle aktualny.

Czy średnią krajową naprawdę pompuje grupka bogaczy? | Like a geek

Marcin Kosedowski (od razu zaznaczam, autor wiarygodny) omawia raport GUS dotyczący rozkładu zarobków w firmach powyżej 9 pracowników. Na załączonym rysunku dobrze zilustrowana została relacja miedzy średnią zarobków, medianą (dzielącą zarabiających na dwie równe połowy) oraz dominantą (czyli najczęściej występującym zarobkiem brutto). Warto rzucić okiem na wykres i przeczytać komentarz Marcina. Tekst jest niedługi, a pouczający - przyda się w licznych dyskusjach ekonomicznych w Internecie.

Autor opiera analizę na raporcie GUS z października 2010 roku. Dzisiaj do danych tych należałoby zapewne dodać ok. 200-250 złotych.

http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_pw_strukt_wynagrodzen_wg_zawodow_X_2010.pdf

Uwaga: artykuł nie odnosi się do rozkładu zarobków w firmach do 9 pracowników.

Państwowy dług publiczny

Państwowy dług publiczny w mln złotych, stan 31 grudnia.

Wyszczególnienie	2000	2005	2010	2011
Dług publiczny ogółem	280322	466591	747899	815327
Wielkość PKB	744378	983302	1416447	1524679
Dług jako odsetek PKB	37,7%	47,4%	52,8%	53,5%
Dług podsektora rządowego	266934	439335	692361	748800
Dług Skarbu Państwa	265888	438416	691210	747504
krajowy	145053	313727	496370	501066
zagraniczny	120835	124689	194840	246438
Dług pozostałych instytucji	1046	919	1151	1295
Dług podsektora samorządowego	9225	20172	53519	64249
Dług jednostek samorządu terytorialnego	9225	17156	50568	61184
Dług pozostałych instytucji	-	3016	2951	3065
Dług podsektora ubezpieczeń społecznych	4163	7084	2019	2279

źródło: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2012, tabl. 26, str. 446,
GUS - Główny Urząd Statystyczny - Mały Rocznik Statystyczny Polski 2012