Na stronach MSZ natrafiłem na dokument sprzed roku podsumowujący 8 lat członkostwa Polski w UE - materiał wartościowy informacyjnie i przydatny zwłaszcza dla uczniów i studentów. PDF, 15 stron.
Gospodarczo - społeczne efekty członkostwa Polski w Unii Europejskiej, z uwzględnieniem wpływu rozszerzenia na UE-15 (1 maja 2004 – 1 maja 2012) - główne wnioski w związku z ósmą rocznicą przystąpienia Polski do UE.
http://www.msz.gov.pl/resource/25ee612b-fb3a-4570-91ee-f2e36f1d4e51:JCR
Niewiedza jest zwykle źródłem nieporozumień i błędnych ocen, a ostatnio plenią się - podsycane chytrze przez nieżyczliwych - postawy sentymentu do "złotych czasów" Gierka.
Sięgnąłem więc do cytowanych kilka dni temu historycznych danych Angusa Maddisona (PKB w ujęciu historycznym) i wybrałem okres 1971-2008. Dodałem jeszcze dane z lat 2009-2012 na podstawie rocznika statystycznego i wykreśliłem krzywą ilustrującą wzrost PKB per capita w okresie 42 lat. PKB, jako podstawa konsumpcji i akumulacji, decyduje o zamożności społeczeństwa, więc jest to syntetyczna ocena rozwoju ekonomicznego.
Rok 1971, czyli początek gierkowskiej dekady, przyjąłem za 100. Z wykresu widać wyraźnie, jak "wielki skok" załamał się już w drugiej połowie dekady, a w następnych latach, ok. roku 1990-1991, doprowadził do powrotu do poziomu z początku lat 70-tych. Dopiero od tego momentu, już za demokracji, notujemy relatywnie szybki wzrost gospodarczy, który daje nam obecnie (za 2012 rok) ok. 242% zamożności z roku wyjściowego. Wykres jest żywym dowodem bankructwa tamtejszej polityki gospodarczej, do której najwyraźniej chce powrócić co trzeci Polak.
Kiedyś było lepiej
http://biznes.onet.pl/kiedys-bylo-lepiej,18572,5565757,1,news-detal
Przy okazji zarekomenduję, w najnowszym Newsweeku (30/2013), artykuł Wojciecha Staszewskiego "Bogaty jak Polak". Przypadkowa zbieżność nominalnych wysokości zarobków pozwoliła dokonać porównania cen produktów konsumpcyjnych - przykładowo, pralka automatyczna kosztowała w 1973 roku 10500 zł, natomiast dzisiaj 1083 (jakiś standardowy model, naturalnie).
Sentymentalnym do sztambucha.
W The Economist natrafiłem na ciekawe wykresy ilustrujące światową ekonomię w ciągu dwóch tysięcy lat - naturalnie w mocno zgrubnym ujęciu. Widać tam wyraźnie, jak dawne potęgi, Chiny i Indie, wracają do gry.
Pierwszy wykres jest słabo czytelny, polecam raczej drugi, kolumnowy skumulowany.
Mis-charting economic history: More 2,000 years in a single graphic | The Economist
Znalazłem fascynujące dane historyczne dotyczące poziomu zamożności rozmaitych krajów - dane pochodzą z pracy Angusa Maddisona.
http://www.worldeconomics.com/Data/MadisonHistoricalGDP/Madison%20Historical%20GDP%20Data.efp
Tabela pokazująca kraje europejskie zawiera szczegółowe dane z wszystkich lat w okresie 1820-2008 (z drobnymi lukami). Zostawiłem tylko kilka krajów zachodnich i Rosję/ZSRR. Polska ma wyliczone dane za niektóre lata w XIX i na początku XX wieku, aczkolwiek musimy oczywiście pamiętać, że był to kraj pod zaborami.
Zostawiłem dane za końcowe lata dekad, natomiast od 1955 roku dane są co 5 lat. Dla nas najciekawsza jest możliwość porównania szacunkowych wielkości PKB w okresie aż półtora wieku. Dziś dysponujemy dochodem 10-krotnie większym niż w końcówce 19. wieku, a także jesteśmy 5-krotnie bogatsi niż w okresie przedwojennym (panowała wtedy stagnacja, postęp był niewielki). Zauważ także, że od środkowego Gierka do upadku komuny zanotowaliśmy kilkunastoprocentowy spadek PKB (!). Kilkanaście zmarnowanych lat.
Zwracam uwagę na fakt, że dane są wyrażone w cenach stałych z 1990 roku, stąd odbiegają znacznie od powszechnie stosowanych statystyk z użyciem cen bieżących. Nie wiem też, czy uwzględniany jest parytet siły nabywczej. Jak jednak nie spojrzeć, porównanie w czasie jest szczególnie cenne.
Polecam naturalnie pełną tabelę - do pobrania w linkowanej witrynie - arkusze Excela.
Główny Urząd Statystyczny udostępnił Portal Geostatystyczny - nowoczesne narzędzie do interaktywnej prezentacji kartograficznej i publikacji danych pozyskanych w spisach powszechnych tj. Powszechnym Spisie Rolnym 2010 (PSR 2010) i Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2011 (NSP 2011).
